Tảo mộ là tục lệ truyền thống của người dân Việt Nam đối với người đã khuất. Tảo mộ hay gọi là chạp mả, đây là lúc con cháu sẽ tụ họp về dọn dẹp, sửa sang, dọn cỏ cho ngôi mộ của người đã khuất. Để hiểu rõ hơn về phong tục này hãy cùng Enaca đọc qua bài viết sau nha.
Tảo mộ là gì?
Tảo mộ là truyền thống uống nước nhớ nguồn của người Việt ta. Dịp này tất cả mọi người cùng con cháu trong gia đình đến mộ của người thân, tổ tiên để quét dọn, dọn cỏ, sơn sửa lại để tỏ lòng thành kính, biết ơn với ông bà tổ tiên.
Việc tảo mộ có ý nghĩa gì?
Tảo mộ là hành động có ý nghĩa rất lớn, có giá trị lịch sử từ lâu vẫn lưu truyền cho đến ngày nay. Lúc này cũng là dịp con cháu sẽ thể hiện tình cảm, kính trọng với người đã khuất. Tảo mộ thường diễn ra vào cuối năm để sửa sang lại phần mộ, quét dọn, trang trí cho phần mộ của người thân, ông bà để kịp chào đón năm mới.
Người Việt Nam quan niệm rằng, năm mới tất cả đều mới mẻ, sạch sẽ thì cả năm gặp nhiều suôn sẻ, may mắn. Vì vậy, tảo mộ không chỉ là nét đẹp văn hoá mà cũng là cách con cháu tri ân, tưởng nhớ đến người đã mất, đồng thời thể hiện lời mong cầu ông bà, gia tiên phù hộ cho con cháu năm mới dồi dào sức khoẻ, tài lộc.
Với những gia tộc lớn họ rất coi trọng việc tảo mộ, đặt ra như một quy định cụ thể, bắt buộc con cháu đề cao tinh thần “nhớ về nguồn cội” và lưu truyền để những đời sau tiếp tục thực hiện, đồng thời cũng là cách nhằm gắn kết tình thương, tình đoàn kết gia đình.
Người ta thường trở về quê tảo mộ vào những dịp lễ lớn, Tết cổ truyền để thể hiện tinh thần nhớ về cội nguồn và làm trọn chữ “đạo và hiếu” với tổ tiên. Do đó, mỗi cá nhân hãy có thái độ hoà nhã, ăn mặc lịch sự, kín đáo là cách thể hiện sự tôn kính nhất.
Nên tảo mộ lúc nào là tốt nhất?
Tảo mộ cuối năm không chỉ đơn thuần là nét đẹp truyền thống dân tộc mang giá trị văn hoá mà còn là hành động đẹp của mỗi cá nhân đối với người đã mất.
Cũng tùy vào phong tục mỗi vùng miền, việc tảo mộ sẽ diễn ra theo hộ gia đình nhỏ hoặc đi theo dòng họ. Nếu theo dòng họ thì tảo mộ thường diễn ra vào ngày Chạp, tất cả thành viên trong họ tụ họp lại tại nhà thờ chung để dọn dẹp, sơn sửa lại, làm lễ cúng trang nghiêm để tưởng nhớ đến công ơn của ông bà, tổ tiên.
Thời gian đi đến các mộ phần để dọn dẹp, vệ sinh,… sẽ được các gia đình thống nhất chọn ra ngày cụ thể. Để thuận tiện cho các thành viên, con cháu, ngày tảo mộ thường diễn ra chủ yếu vào ngày cuối tuần. Vì vậy, số lượng người tảo mộ cùng lúc rất đông, chúng ta không nên chen lấn gây mất thẩm mỹ và nói lên sự không tôn trọng người đã khuất.
Lưu ý khi thực hiện tảo mộ
Tảo mộ là hình thức tâm linh vô cùng trang trọng. Ngoài lễ vật, bài khấn thì mỗi người khi đi tảo mộ cần chú ý những điều sau đây:
- Từ trang phục, lời nói và hành động đều phải kín đáo, lịch sự để bày tỏ sự tôn nghiêm và lòng thành kính.
- Không nên đùa cợt, nói lời thô tục khi diễn ra thực hiện việc sơn sửa, quét dọn, nhổ cỏ cho phần mộ và nghi thức cúng bái
- Tránh tảo mộ vào những ngày trời mưa, thời tiết u ám vì ít nhiều đều ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như lễ cúng gặp nhiều khó khăn.
- Trước khi bắt đầu dọn dẹp mộ phần cho người thân, ông bà, tổ tiên hoặc mộ người ngoài dòng họ, người lớn tuổi trong gia đình hoặc gia chủ nên xin phép người đã mất bằng cách thắp nhang hoặc đèn cầy và đọc bài khấn.
- Trong khi tảo mộ nên thắp nhang cho những mộ phần vô chủ, mộ vô danh,… xem như lời an ủi dành cho họ.
- Không nên giẫm, đạp, trèo lên mộ người khác, theo quan niệm ông bà sẽ gặp nhiều xui xẻo, nhất là trẻ em.
- Trong khi tảo mộ nên đi đường mà những người thường hay đi để tránh nguy hiểm, đặc biệt là những người sức khoẻ yếu, yếu bóng vía, huyết áp thấp. Nếu cần thiết hãy đi cùng lúc nhiều người, không nên đi riêng lẻ.
- Trẻ nhỏ, người ốm nặng, phụ nữ có thai không nên đi tảo mộ hoặc lui tới nghĩa trang vì những nơi này âm khí rất nặng và nơi trú ngụ của nhiều vi khuẩn.
- Sau khi tảo mộ xong nên tắm rửa để vứt bỏ đi những hàn khí và bụi bẩn.
Bài viết trên là những thông tin trả lời cho câu hỏi thế nào là tảo mộ mà Enaca muốn gửi gắm đến độc giả. Qua bài viết này, tin rằng sẽ giúp cho tất cả mọi người biết thêm về ý nghĩa tốt đẹp của việc tảo mộ, thể hiện lòng kính trọng và biết ơn đến nguồn cội của mình.