Mỗi khi tết đến xuân về người Việt Nam ta có những phong tục ngày tết đặc trưng được truyền từ đời này sang đời khác, đây cũng là nét đẹp văn hóa truyền thống. Cùng Enaca tìm hiểu xem đó là những phong tục nào nhé.
Phong tục ngày tết – Đoàn tụ bên gia đình
Theo quan niệm của người xưa, tết là ngày đoàn tụ, sum họp, ngày tết đầu năm là thời điểm kết thúc năm cũ và chào đón năm mới với nhiều sự hanh thông, may mắn.
Tết cũng là dịp đoàn tụ với những người đã mất. Mỗi gia đình sẽ chuẩn bị mâm cơm để dâng lên bàn thờ và thắp hương mời tổ tiên về vui tết cùng con cháu.
Cúng ông Công, ông Táo
Cúng ông công ông táo thường là vào ngày 23/12 âm lịch. Trước khi cúng, mọi người trong gia đình sẽ thay nhau dọn dẹp, mua quần áo, cá vàng, tiền vàng để cúng nhằm tiễn đưa ông Công, ông Táo về trời.
Đây là phong tục lễ tết không thể thiếu vì mọi việc làm của gia chủ trong một năm vừa qua sẽ được báo cáo lên Ngọc Hoàng. Sau khi cúng xong cá vàng sẽ được phóng sinh thả ra sông, suối.
Gói bánh chưng, bánh tét mỗi năm
Phong tục ngày tết gói bánh chưng, bánh tét là truyền thống không thể thiếu khi mỗi dịp tết đến xuân về. Trước tết, mọi người sum họp cùng nhau gói bánh, nấu bánh xuyên đêm, đây cũng là món quà ý nghĩa mà người ta hay dành tặng cho người thân, bạn bè.
Miền Bắc thường gói bánh chưng, miền Trung, Nam thường gói bánh tét. Nhờ truyền thống tốt đẹp này mà ngày tết Việt trở nên ý nghĩa và ấm cúng hơn.
Chơi hoa ngày tết
Ngày tết, Miền Bắc sẽ dùng hoa đào còn đối với người miền Nam ưa chuộng hoa mai. Có một số gia đình chơi cây quất cảnh để mong may mắn, hạnh phúc và thịnh vượng cho gia đình.
Ngoài ra còn có nhiều gia đình chuộng hoa cúc, hoa đồng tiền, hoa lan,… để trang trí cho nhà cửa thêm tươi mới và đẹp mắt.
Phong tục dọn mâm ngũ quả truyền thống
Đây là một nét đẹp về văn hoá truyền thống của người Việt. Tại mỗi vùng miền sẽ có những cách bài trí mâm ngũ quả khác nhau về các loại trái cây để chưng.
Chưng mâm ngũ quả trên bàn thờ tổ tiên nhằm thể hiện tấm lòng thành kính của con cháu dành cho đất trời, ông bà và tổ tiên để cầu mong tổ tiên phù hộ độ trì bình an, may mắn, hạnh phúc và thịnh vượng.
Dọn dẹp nhà cửa là nét đẹp của phong tục ngày tết
Trong những ngày cận Tết, hầu như tất cả các gia đình Việt đều dọn dẹp nhà cửa tươm tất. Dọn bỏ những điều không may mắn, những gì còn sót lại của năm cũ để chuẩn bị đón chào những điều mới mẻ, may mắn và tài lộc.
Viếng thăm phần mộ tổ tiên trong dịp Tết
Đây chính là tấm lòng thành và trọn đạo hiếu của con cháu đối với ông bà tổ tiên của mình. Những ngày này, con cháu sẽ cùng gia đình viếng thăm mộ, quét dọn sạch sẽ nơi an nghỉ của tổ tiên mình. Đây là phong tục ngày tết của người Việt khi đón tết Nguyên Đán.
Tục lệ cúng tất niên ngày Tết
Ngày 30 Tết, đa phần các gia đình Việt sẽ chuẩn bị mâm cơm thịnh soạn để mời thần linh bốn phương, gia tiên về ăn tết và sum họp với gia đình. Mâm cơm này sẽ kết thúc năm cũ đi qua và đón chào năm mới đến.
Cùng gia đình đón phút giao thừa
Đây là thời khắc hết sức quan trọng đối với nhiều người trong dịp Tết. Thời điểm chuyển giao của năm cũ và năm mới. Lúc này trời đất sẽ giao thoa, thiên nhiên và con người hoà làm một.
Trong đêm này sẽ hay có hoạt động ca hát, nhảy múa, đi chùa, hái lộc và đặc biệt là bắn pháo hoa đón năm mới.
Phong tục đi chùa, hái lộc ngày Tết
Đây là một tập quán không thể thiếu đối với người Việt dịp Tết. Việc đi chùa đầu năm ngoài xin lộc may mắn, bình an mà còn thể hiện lòng thành đối với đức Phật. Đi chùa, hái lộc trong đêm giao thừa sẽ mang lại nhiều điều may mắn và thịnh vượng cho gia đình.
Tục lệ xông đất đầu năm mới dịp Tết
Theo quan niệm của ông bà ta, việc xông đất đầu năm rất quan trọng, vì thế mà nhiều gia đình nhờ người hợp tuổi với mình để xông đất, cầu mong cho gia đình được bình an, mạnh khỏe, làm ăn phát đạt nhiều may mắn.
Sau giao thừa cũng chính là thời điểm xông đất và người được chọn để xông đất là người vui tính, vui vẻ và hay gặp may mắn.
Chúc tết và mừng tuổi đầu năm
Người người Việt ta có phong tục vào mỗi dịp tết sẽ đi chúc tết người thân, họ hàng, bạn bè. Ông bà ta có câu nói rằng “mùng một tết cha, mùng hai tết mẹ, mùng ba tết thầy”, mọi người sẽ dành cho nhau những lời chúc may mắn, tốt đẹp nhất cùng với bao lì xì mừng tuổi.
Ngày xuất hành trong phong tục ngày tết
Có nhiều gia đình hết mùng một sẽ chọn xem ngày tốt xem hướng tốt để xuất hành cầu cho một năm mới nhiều bình an may mắn và tài lộc dồi dào.
Trên đây là tất cả những phong tục ngày tết không thể thiếu của tết cổ truyền Việt Nam, mỗi phong tục mang một ý nghĩa riêng, thấm đậm tình yêu thương, lòng hiếu thảo, biết ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ.