Củ mài thuộc dòng củ hoang rất dễ tìm thấy, được sử dụng nhiều trong chế biến món ăn và dùng để làm thuốc. Củ mài thường làm thuốc điều trị suy nhược cơ thể, xương khớp và thuốc bổ ngũ tạng,… Vậy tác dụng cụ thể đó là gì?
Củ mài là gì?
Củ mài là loại củ dây leo dài khoảng 30-50cm, rễ bám sâu trong lòng đất. Mỗi cây thường có 1-2 rễ củ mập. Thân nhẵn, lá mọc đối xứng và so le nhau.
Hoa củ mài mọc thành chùm trong kẽ lá. Quả nang rộng 2cm, 3 cánh. Hoa thường nở vào tháng 5- tháng 7 và quả rơi vào khoảng tháng 8- 10. Cây củ mài phát triển mạnh ở vùng núi, trung du hoặc đồng bằng.
Tác dụng của cây củ mài với sức khỏe
Cải thiện bệnh tiêu hoá
Củ mài đem lại hiệu quả đáng kể khi sử dụng điều trị tình trạng chán ăn, tiêu chảy kéo dài, đầy hơi, khó tiêu và buồn nôn. Với những phụ nữ đang mang thai cần bổ sung nhiều tinh bột thì củ mài là sẽ lựa chọn lý tưởng.
Trong củ mài có lượng chất xơ cao giúp cho nhu động ruột ổn định, từ đó ngăn ngừa và giảm thiểu tình trạng táo bón hiệu quả. Các chuyên gia đánh giá củ mài là thực phẩm có tác dụng chủ yếu điều trị bệnh khó tiêu, táo bón.
Chống trào ngược dạ dày và viêm dạ dày
Củ mài có khả năng kìm hãm sự phát triển của cytokin gây viêm và COX-2, từ đó bảo vệ dạ dày, hệ tiêu hoá trước những ảnh hưởng xấu đến chức năng hoạt động. Vì vậy mà củ mài xuất hiện nhiều trong các bài thuốc trào ngược dạ dày, viêm dạ dày,…
Ngoài ra, trong củ mài còn có chất Saponin có khả năng kích hoạt các enzym chống oxy hóa, nhờ đó làm giảm sự tổn thương ở mô. Các Diosgenin trong loại củ mọc hoang này rất tốt cho hệ tiêu hoá vì làm tăng các vi khuẩn có lợi cho dạ dày.
Chống oxy hoá
Lượng Mangan có trong củ mài rất lớn, đây là khoáng chất quan trọng không thể thiếu trong sự chuyển hóa của carbohydrate, tạo ra năng lượng cho cơ thể và khả năng chống oxy hoá tốt. Bên cạnh đó, củ mài còn cung cấp vitamin C, chất chống oxy hoá, phá huỷ đi DNA gây ra các bệnh ung thư hay bệnh tim.
Liều dùng của củ mài bao nhiêu?
Bạn có thể sử dụng củ mài dưới dạng bột hoặc thuốc sắc từ 10-20g mỗi ngày. Để tăng độ hiệu quả và tuỳ theo bài thuốc chữa bệnh, củ mài thường được kết hợp với một số các vị thuốc khác, đó là kết hợp với hạt keo, hạt ý dĩ, quả giun với tác dụng trị tình trạng ăn uống kém, trẻ em gầy yếu.
Khi sử dụng củ mài cần lưu ý những gì?
Để hiệu quả đạt mức cao nhất và đảm bảo an toàn cho người sử dụng, chúng ta nên lưu ý một vài vấn đề nhỏ sau đây.
Củ mài là loại củ lành tính, có thể thường xuyên xuất hiện trong các bữa ăn hằng ngày nhưng nếu bạn sử dụng chúng trong các bài thuốc chữa bệnh thường xuyên và lâu dài thì không nên tùy ý, hãy tham khảo ý kiến thầy thuốc để biết được những tác dụng không mong muốn.
Củ mài hoạt động như hormone sinh dục trong cơ thể, nếu bạn đang dùng thuốc tránh thai, corticoid…, thuốc có nguồn gốc từ hormone thì cần trao đổi với thầy thuốc, chuyên gia trước khi sử dụng.
Đặc biệt, phụ nữ bị u nang buồng trứng, u xơ tử cung,… thì hết sức lưu ý cho vấn đề này. Hãy sử dụng khi có sự đồng ý của bác sĩ.
Những bài thuốc trị tiêu chảy, kiết lỵ lâu ngày hiệu quả cao từ củ mài
Trong củ mài có nhiều thành phần có ích cho sức khỏe, đặc biệt là vô cùng lành tính nên từ rất lâu chúng đã xuất hiện trong nhiều bài thuốc. Nhất là tác dụng trị tiêu chảy, kiết lỵ kéo dài. Sau đây là những bài thuốc được áp dụng nhiều nhất.
Bài thuốc 1
Nguyên liệu gồm có:
- Củ mài 80g.
- Bạch truật 80g.
- Đảng sâm 80g.
- Cam thảo 80g.
- Biển đậu 60g.
- Trần bì 30g.
- Liên nhục 30g.
- Cát cánh 30g.
- Ý dĩ nhân 30g.
- Sa nhân 30g.
Sau đó bạn hãy tán tất cả nguyên liệu trên thành bột nhuyễn, mịn và trộn đều. Người trưởng thành dùng 8-12g/lần, ngày sử dụng 1-3 lần. Trẻ em thì liều dùng chỉ bằng ½ người lớn. Ngoài ra, bạn có thể dùng với nước lọc hoặc sắc nước uống.
Bài thuốc 2
Với bài thuốc này thì đơn giản hơn nhiều, bạn chỉ dùng mỗi củ mài, đem sao cho vàng rồi tán thành bột nhuyễn, mịn. Tiếp theo, bạn cho một ít nước cơm và muối trộn đều. Mỗi lần chỉ nên dùng 8-10g.
Bài thuốc 3
Để tạo ra bài thuốc này cần phải có các nguyên liệu sau:
- Củ mài 60g.
- Nhục thung dung 120g.
- Ngũ vị tử 180g.
- Đỗ trọng 90g đã được sao vàng.
- Thần phục 30g.
- Thục địa 30g.
- Ngưu tất 30g.
- Ba kích 30g.
- Trạch tả 30g.
- Xích thạch chỉ 30g.
Bạn hãy tán những nguyên liệu trên thành bột mịn, sau đó trộn với hồ cho sệt lại và tạo thành những viên nhỏ. Hãy làm viên với kích thước nhỏ khoảng chừng bằng hạt đậu đen. Mỗi lần sử dụng từ 20-25 viên.
Bài viết của Enaca hôm nay đã thông tin đến bạn chi tiết những công dụng từ cây củ mài. Hãy sử dụng đúng liều lượng khuyến khích và tham khảo ý kiến bác sĩ để bảo vệ sức khoẻ bạn nhé.