Dâu tằm là một loại cây khá phổ biến tại Việt Nam, loài cây này có tác dụng trong bồi bổ sức khỏe, ngăn ngừa chứng âm huyết hư suy như mệt mỏi, thiếu máu, mắt kém, da khô,… Để hiểu rõ hơn về công dụng của cây dâu tằm, hãy cùng Enaca đọc qua bài viết bên dưới.
Tổng quan về cây dâu tằm
Đây là giống cây thân gỗ có thể cao đến hơn 15m, có màu nâu hay vàng. Là cây mọc so le nhau có răng hình tam giác, khía rộng, gân gốc 3 và dài bằng phiến.
Hoa cây dâu tằm có thể cùng hay khác gốc, hoa cái mọc thành bông như đuôi sóc. Quả cây có màu trắng hay hồng. Đây là dạng quả phức có nhiều quả bế được bao trong các lá đài đồng trưởng và sau đó mọng nước. Cây dâu tằm cho hoa vào tháng 4, 5 và quả tháng 6,7.
Nơi phân bố cây dâu tằm
Nguồn gốc từ Trung Quốc sau đó được trồng rộng rãi sang các nước châu Á, cây dâu tằm ưa ẩm và sáng, hay trồng ở bãi sông, những nơi có đất bằng cao nguyên. Tại Việt Nam thì hay trồng để nuôi tằm và làm thuốc.
Thu hoạch và chế biến cây dâu tằm
Lá dâu được hái phụ thuộc vào độ tuổi của cây, lá bánh tẻ cho tằm ăn, ngắt lá từ dưới lên và để lại lá non phía đầu cành. Lá sau khi hái sẽ loại bỏ lá úa, tạp chất rồi phơi hay sấy.
Cành dâu tằm được thu hoạch quanh năm, đường kính từ 0.5 – 1.5cm, bỏ lá, chặt khúc 1cm, thái mỏng và phơi khô. Có thể sao vàng hay tẩm rượu trước sử dụng.
Quả dâu tằm sẽ được hái khi chín, đạt kích thước 1x2cm. Vỏ rễ của cây sẽ được đào lên và cạo hết lớp vỏ bên ngoài, chỉ lấy phần trong sau đó chặt thành đoạn 20 – 50cm, rửa sạch và phơi khô. Có thể dùng sống hay tẩm mật sao vàng.
Những tác dụng của cây dâu tằm
Đối với Y học cổ truyền
Lá dâu tằm có vị đắng, ngọt, tính hàn, vào hai kinh can và phế với công dụng tán phong, thanh nhiệt, sáng mắt,…
Vỏ rễ dâu có vị ngọt, tính mát, hơi đắng, vào kinh phế có tác dụng thanh nhiệt, giảm ho, tiêu đờm, hạ suyễn, tiêu sưng,…
Cành dâu tằm có vị đắng nhạt, tính bình, vào kinh can để trừ phong thấp, lợi khớp, thông kinh, tiêu viêm, giảm đau, hạ nhiệt,…
Quả dâu tằm vị ngọt, chua, tính mát, vào kinh can và thận tác dụng bổ huyết, bổ gan thận, trừ phong, tiêu khát, mắt có màng, ù tai, tiện bí,…
Đối với y học hiện đại
Ức chế vi khuẩn
Cao nước và kiềm từ thân và lá dâu tằm giúp ức chế vi khuẩn gram dương và các men. Cao chiết cùng methanol của lá dâu tằm ức chế vi khuẩn chủng Klebsiella pneumoniae, Staphylococcus aureus, Candida albicans,…
Giúp an thần và hạ huyết áp
Lá và vỏ rễ của cây dâu tằm giúp hạ huyết áp, đồng thời làm giãn mạch, an thần,… Chế phẩm Passerynum gồm lá Dâu, Lạc tiên, Vông nem, lá Sen, Thảo quyết minh, hạt Tơ hồng, hạt Keo đậu, Sâm đại hành dùng để an thần và giúp bệnh nhân sâu giấc ngủ,
Vỏ rễ của cây dâu tằm có cơ chế như Acetylcholin giúp hạ huyết áp, giãn mạch ngoại biên,… Những hoạt chất như Moracin A, B, D phân lập của vỏ rễ dâu có công dụng tăng huyết áp.
Một số lưu ý khi sử dụng cây dâu tằm
Đối với những người có phế hư nhưng không hỏa và có ho hàn thì tuyệt đối không dùng vỏ rễ cây dâu tằm. Quả dâu tằm không được dùng cho đối tượng đại tiện tiết tả. Các bộ phận của cây dâu tằm cần bảo quản nơi khô thoáng, tránh ánh nắng mặt trời.
Những bài thuốc cực quý từ cây dâu tằm
Không những chỉ có những công dụng chữa trị một số bệnh lý kể trên, các bộ phận từ cây dâu tằm còn có tác dụng để điều trị các bệnh về hen suyễn, viêm họng , thông manh,…
Bài thuốc trị thông manh đau mắt
Sử dụng lá dâu tằm tươi giã nát, phơi khô, đốt thành tro sau đó nấu lấy nước để rửa mắt. Để trị chứng đau mắt hay chảy nước mắt, hái lá dâu tằm trong tháng chạp và hãm lấy nước để rửa mỗi ngày.
Bài thuốc trị đau nhức
Khi kỳ kinh chưa dứt đã vội động phòng sẽ khiến toàn thân đau nhức như dùi đâm, có thể điều trị bằng lá dâu tằm già, lược gãy, nệm rách, tóc rối với liều bằng nhau. Đem đốt hỗn hợp và tán nhuyễn, mỗi lần uống khoảng 12g với nước nóng.
Bài thuốc trị bệnh hen suyễn
Sử dụng lá dâu tằm già, lá thầu dầu già, trấu, tán nhỏ hỗn hợp trên sau đó thắng mật làm thành từng viên như ngô đồng, mỗi lần sử dụng 1 viên với nước ấm.
Bài viết trên là toàn bộ những thông, công dụng cùng những bài thuốc từ cây dâu tằm mà Enaca gửi đến bạn đọc. Hy vọng thông tin sẽ giúp cho người bệnh có thêm những phương án điều trị mới. Tuy nhiên để sử dụng hiệu quả và hạn chế tác dụng phụ của những bài thuốc trên thì cần phải tham khảo ý kiến của chuyên gia và bác sĩ.