Vì sao chúng ta phải cúng tất niên? Ý nghĩa của việc cúng cuối năm là gì?

Truyền thống cúng tất niên vào mỗi năm là hành động tốt đẹp, thể hiện sự biết ơn thần linh, ông bà tổ tiên đã phù hộ gia đình bình an, mạnh khoẻ và cầu mong năm mới sắp đến nhận được nhiều thuận lợi, thịnh vượng hơn. Đằng sau mâm cơm cuối năm còn mang ý nghĩa khác, cùng tìm hiểu với Enaca bạn nha.

Vì sao phải cúng tất niên cuối năm?

Cúng tất niên cuối năm mang nhiều ý nghĩa tích cực, hầu hết các gia đình làm ăn hay cửa hàng kinh doanh thường chuẩn bị mâm cơm để bày tỏ lòng biết ơn trời đất, các vị thần linh và tổ tiên đã phù hộ cho gia chủ sức khỏe cũng như công việc làm ăn gặp nhiều thuận lợi trong suốt thời gian qua. 

cúng tất niên
Mâm cơm cúng cuối năm bày tỏ lòng thành kính

Việc cúng vào mỗi cuối năm trước khi bước sang năm mới đã trở thành truyền thống tâm linh tốt đẹp, mâm cơm không cần quá cầu kỳ mà chủ yếu là tấm lòng thành của gia chủ. 

Ngày cúng thường được bày biện thực hiện trong những ngày cuối năm, không cần phải đúng ngày mà tuỳ vào điều kiện của gia chủ mà tổ chức. 

Theo các chuyên gia phong thuỷ, ngày 29 hoặc 30 rất thích hợp để cúng tất niên bởi đây là lúc tốt nhất để tạm biệt năm cũ và chào đón năm mới.

Cúng tất niên cần lưu ý những gì?

Mâm cơm chu đáo, đầy đủ là việc hết sức quan trọng, tuy nhiên những công việc liên quan trong việc cúng bái cũng quan trọng không kém. Cúng không chỉ đơn giản là bày thức ăn trên bàn thờ mà cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, không thể thiếu đèn, mâm ngũ quả, nhang, hoa,… 

Những việc làm này thay gia chủ thể hiện lòng thành kính, lòng biết ơn của con cháu với gia tiên là nét đẹp lâu đời, văn hoá cần giữ gìn và phát huy của người Việt ta.

Những điều kiêng kỵ cần tránh khi cúng tất niên cuối năm

Quan niệm từ xa xưa của tổ tiên ta đó là “ Có thờ có thiêng, có kiêng có lành” vẫn được lưu giữ cho đến ngày ngày. Để cầu năm mới nhiều bình an, thịnh vượng thì mỗi khi cúng bái người ta rất coi trọng, chỉn chu từ tất cả các khâu từ việc chuẩn bị đồ cúng cho đến khi dọn trên bàn thờ tổ tiên.

cúng tất niên
Dâng hoa quả tươi mỗi khi cúng bái

Đây không phải là mê tín dị đoan mà đó là cách mà con cháu thể hiện tình yêu thương, lòng thành kính đối với gia tiên đã khuất. Là nét đẹp của truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta. Do đó, sau đây là một số lưu ý gia chủ cần tránh khi hành bái lễ cúng, đồng thời góp phần bảo tồn nét đẹp của dân tộc ta. 

Tuyệt đối không nên dùng hoa bị dập, úng để dâng cúng

Cúng tất niên có thể thực hiện sớm hoặc muộn, mâm cơm lớn hay nhỏ tuỳ theo điều kiện của gia chủ nhưng những vật dụng cúng thì không được tuỳ tiện. 

Dâng cúng hoa quả nhựa là một đại kỵ, không chỉ trong lễ cúng cuối năm mà tất cả các lễ cúng khác cũng không nên. Đây là hình thức thể hiện sự không tôn trọng ông bà, tổ tiên, gia chủ cần tránh để không bị “phạm thượng”. 

Đổ vỡ được xem là điểm xấu

Từ trước đến nay sự “đổ vỡ” được xem là những điều xấu, là những tổn thương, mất mát, đau khổ. Đặc biệt vào những lúc quan trọng như khoảnh khắc giao thoa giữa năm cũ và năm mới thì việc đổ bể là điều không ai mong muốn xảy ra. 

Thực tế, trong những ngày lễ cúng tất niên chắc chắn sẽ có rất nhiều trẻ em và cả người lớn tuổi. Những mảnh vỡ chén, dĩa hay thuỷ tinh đều có thể gây nguy hiểm đến tất cả mọi người.

Cần giữ yên lặng, không đùa giỡn khi hành lễ

Đây không phải là yêu cầu quá khắt khe mà là một trong những phép giao tiếp cơ bản, ứng xử hằng ngày mà chúng ta cần có. 

Cúng cuối năm là một hình thức biểu đạt sự biết ơn, lòng thành kính vô cùng trang trọng, nếu như có ai đó nói chuyện, cười đùa hoặc nói tục thì chẳng phải là đang bất kính, không tôn trọng ông bà của mình đúng không.

Ngoài ra, khi đang cúng cũng không nên gọi tên người khác, đặc biệt là trẻ nhỏ vì theo quan niệm cho rằng đây là lúc có vô số hồn ma lang thang theo ông bà về nhà. Nếu hồn ma nghe được tên của trẻ nhỏ thì sẽ làm hại đến chúng. 

Ăn mặc gọn gàng, trang phục kín đáo, sạch sẽ

Người hành lễ để bày tỏ tấm lòng, ngoài phát tâm thành kính thì cũng cần phải đảm cơ thể sạch sẽ, trang phục kín đáo, gọn gàng. Đây là yếu tố đại diện cho sự thanh-sạch trước khi “giao tiếp” với người khuất mặt và rước ông bà, tổ tiên về nhà.

cúng tất niên
Người cúng bái nên mặc trang phục kín đáo

Cúng tất niên không chỉ là hình thức thể hiện lòng thành đối với thần thánh, gia tiên mà còn là bữa cơm cuối năm, các thành viên trong gia đình sum họp vui vẻ, đầm ấm bên mâm cơm tối luôn là điều mà ai cũng ao ước. Vì thế, dù cuộc sống có bận rộn đến đâu thì cũng đừng quên dành thời gian cho gia đình nhé.